Wat is een IP-waarde?

IP staat voor ‘Ingress Protection’. Met deze waarde wordt de stof- en waterdichtheid van producten aangegeven. Door een test uit te voeren op de producten, wordt de water- en stofbestendigheid gemeten. Hierdoor weet de gebruiker in welke omstandigheden dit product te gebruiken is. Maar hoe werkt het precies? Waar staan de waarden voor? En hoe worden IP-waarden per product bepaald? In dit artikel lees je alles over IP-waarden.

Waarvoor worden IP-waarden gebruikt?

In het verleden was onduidelijk in welke mate producten water- of stofdicht waren; een producent kon een product waterdicht noemen, maar het bleef onduidelijk in welke mate dit product dan echt waterdicht was. Hiervoor zijn IP-waarden in het leven geroepen. Deze worden gebruikt als internationale standaard voor de water- en stofdichtheid van producten. Deze IP-waarden worden genormaliseerd door de IEC (International Electrotechnical Commission) in de norm IEC 60529. De mate van stof- of waterdichtheid wordt met een omschrijving aangeduid, bijvoorbeeld: het product doorstaat 30 minuten onderdompelen in water op 1 meter diepte. Hierdoor is de test objectief en wordt de term ‘waterdicht’ of ‘stofdicht’ beter gespecificeerd.

Hoe werken IP-waarden?

De IP-waarde wordt altijd omschreven aan de hand van twee cijfers achter de letters IP. Het eerste cijfer geeft de stofbestendigheid aan en de tweede de waterbestendigheid:

IP-XX = Stofbestendigheid
IP-XX = Waterbestendigheid

In onderstaande twee tabellen zie je welke IP-waarden er zijn en tegen welke blootstelling ze bestand zijn.

Let op: het komt voor dat apparatuur twee IP-waarden krijgt. Als de apparatuur bijvoorbeeld bestand is tegen onderdompelen, kan het zijn dat deze niet bestand is tegen bespuiten. Als het product ook hiervoor de test doorstaat, krijgt het product twee IP-waarden. Dit wordt bijvoorbeeld aangeduid als IP-X6/IPX7. Een hogere IP-waarde wil dus niet per definitie zeggen dat deze een hogere mate van waterdichtheid heeft.

Wat is het verschil tussen IP-69K en IP-69 of IP-66 en IP66K?

In het schema hierboven valt meteen op dat er twee “vreemde” IP-waarden zijn, namelijk de IP-waarden met een K op het einde. Deze K-toevoeging geeft aan dat de test aan nog strengere eisen moet voldoen. De IEC heeft deze parameter niet standaard opgenomen, maar deze wordt bepaald in de ISO-normering 20653. De toevoeging is oorspronkelijk bedacht om de mate van bescherming van wegvoertuigen tegen zware wasbeurten aan te duiden. Deze toevoeging heeft daarmee voordelen, omdat de apparatuur die deze aanduiding draagt extra bestand is tegen bijvoorbeeld hogedrukreiniging of warm water.

Hoe worden de IP-waarden bepaald?

Met zoveel variatie in mogelijke IP-waarden is een objectieve meting nodig om de normering vast te stellen. Er is maar één mogelijke manier om dit te doen en dat is testen. Het apparaat wordt voor elke waarde van stof- en waterdichtheid getest, waarna de normering wordt vastgesteld.

Bekijk de video hieronder om te zien hoe de IP-waarde wordt bepaald:

Wat is het verschil tussen de IP-waarde en NEMA-rating?

Naast de IP-normering is er ook een Amerikaanse tegenhanger genaamd NEMA. NEMA staat voor National Electrical Manufacturers Association en geeft vergelijkbare standaarden onder de NEMA-normering 250. De waarden zijn vergelijkbaar, maar niet helemaal gelijk. NEMA vraagt enkele aanvullende testen van producenten, waaronder tests bij vrieskou. Desondanks zijn de water- en stofdichtheidsparameters vergelijkbaar.

Hieronder vind je een schema om te zien welke NEMA-rating vergelijkbaar is met welke IP-waarde:

Extra toevoegingen op de IP-normering

Soms krijgt een IP-waarde een extra toevoeging, bijvoorbeeld IP-XXAK. Hierbij geeft de eerste letter aan in welke mate de gebruiker beschermd is tegen de gevaarlijke delen van het apparaat binnen de behuizing. Dit kan bijvoorbeeld relevant zijn tijdens onderhoudswerkzaamheden van apparatuur.

Bij de eerste extra lettertoevoeging is het volgende mogelijk:

IP-XXAX            Bescherming achterkant van een hand (50 mm diameter)
IP-XXBX            Bescherming vinger (12 mm diameter & 80 mm lengte)
IP-XXCX            Bescherming gereedschap (2,5 mm diameter & 100 mm lengte)
IP-XXDX            Bescherming draad ((1 mm diameter & 100 mm lengte)

De tweede extra lettertoevoeging geeft een waarde af om de bescherming in verschillende omstandigheden te specificeren.

IP-XXXF             Bestand tegen olie
IP-XXXH            Bestand tegen hoogspanning
IP-XXXM           Apparaat is tijdens de vochttest ook blootgesteld aan beweging
IP-XXXS             Apparaat is tijdens de vochttest niet blootgesteld aan beweging
IP-XXXW           Bestand tegen alle weersomstandigheden

Mechanische krachtbescherming

Naast de twee vaste cijfers, was in het verleden ook een derde cijfer mogelijk. Deze gaf de stootbestendigheid van de apparatuur aan, waarbij het apparaat werd getest op mechanische kracht in joule. Deze extra toevoeging is irrelevant geworden, omdat hiervoor een aparte normering is ingevoerd, namelijk: IEC 62262:2002.

Welke IP-waarde heb ik nodig?

De IP-waarde die jij nodig hebt, is helemaal afhankelijk van het gebruik van de apparatuur. Bepaal waar en hoe het apparaat wordt gebruikt en bedenk welke blootstelling aan vocht en/of stof van toepassing is. Je vindt de IP-waarden van onze producten op de specifieke productpagina’s. Twijfel je of het product geschikt is voor jouw situatie? Neem dan contact op met onze experts. Zij kijken graag met je mee.